Διατροφή και Γυναίκα, Διατροφή και Σύνδρομο Πολιτιστικών Ωοθηκών

Ο ρόλος της διατροφής στη θεραπεία του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών

Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS) είναι μια ενδοκρινική διαταραχή που παρουσιάζεται περίπου στο 6,5% των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας και συνήθως σχετίζεται με παχυσαρκία, ανωμαλία της εμμήνου ρύσεως, υπογονιμότητα, αντίσταση στην ινσουλίνη (IR) και κλινικό υπερανδρογονισμό. Η αντίσταση στην ινσουλίνη (IR) αναφέρεται ως πιθανός παράγοντας. Η ινσουλίνη αναστέλλει την ηπατική παραγωγή σφαιρίνης που συνδέεται με ορμόνες φύλου (SHBG) και πρωτεΐνης-Ι που συνδέει αυξητικό παράγοντα ινσουλίνης (IGFBP-I) και διεγείρει τη δραστηριότητα των ωοθηκών και την παραγωγή ανδρογόνων. Η παχυσαρκία φαίνεται να επιδεινώνει τόσο την αντίσταση στην ινσουλίνη όσο και την υπερινσουλιναιμία.

Η θεραπεία των πολυκυστικών ωοθηκών περιλαμβάνει φάρμακα που μειώνουν την ινσουλίνη, θεραπεία κατά των ανδρογόνων, αντισυλληπτικά από του στόματος και την εφαρμογή αλλαγών στον τρόπο ζωής, συμπεριλαμβανομένης της απώλειας βάρους, εάν είναι απαραίτητο. Η απώλεια βάρους, που συνοδεύεται από αύξηση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη, έχει αποδειχθεί επιτυχημένη θεραπεία για τις μεταβολικές και ορμονικές ανωμαλίες. 

Σκοπός

Να προσδιοριστεί εάν οι ισοθερμιδικές δίαιτες είτε εμπλουτίζονται με μονοακόρεστα λιπαρά οξέα (MUFA, 17%) είτε είναι χαμηλές σε υδατάνθρακες (Χαμηλή CHO; 43%) θα αυξήσουν την ευαισθησία στην ινσουλίνη και θα μειώσουν τις συγκεντρώσεις της κυκλοφορίας ινσουλίνης, σε σχέση με μια τυπική δίαιτα (STD 56% CHO, 31% λίπος, 16% πρωτεΐνη), μεταξύ των γυναικών με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS).

Ασθενείς

Υγιείς γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών που δεν λαμβάνουν ορμονική ή θεραπεία αύξησης της ευαισθησίας στην ινσουλίνη.

Το βασικό εύρημα ήταν ότι η διατροφική παρέμβαση είχε σημαντικό αντίκτυπο στα αποτελέσματα ενδιαφέροντος μας, όπως η δίαιτα χαμηλής CHO έτεινε να μειώνει την ινσουλίνη νηστείας. Επειδή η αυξημένη ινσουλίνη πιστεύεται ότι συμβάλλει στις ενδοκρινικές ανωμαλίες στο σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, αναμένεται μείωση της ινσουλίνης να οδηγήσει τελικά σε βελτιωμένο ενδοκρινικό προφίλ.

Η τήρηση της δίαιτας με χαμηλούς υδατάνθρακες-CHO για περίοδο 16 ημερών επηρέασε την ινσουλίνη νηστείας ενώ παράλληλα παρατηρήθηκαν χαμηλότερες συγκεντρώσεις γλυκόζης. Αν και η δίαιτα χαμηλών υδατανθράκων-CHO είχε σχετικά υψηλή περιεκτικότητα σε PUFA (17%), είναι απίθανο αυτό το συστατικό να έχει επηρεάσει την έκκριση ινσουλίνης. Μια υψηλή δίαιτα PUFA έχει προηγουμένως παρατηρηθεί ότι αυξάνει τη γλυκόζη νηστείας μεταξύ των γυναικών με πολυκυστικές ωοθήκες. 

Η παρέμβαση είχε πολλά αποτελέσματα στο προφίλ των λιπιδίων. Αν και δεν ανιχνεύθηκε συνολική επίδραση της θεραπείας για τριγλυκερίδια, οι μέσες συγκεντρώσεις τριγλυκεριδίων ήταν χαμηλότερες μετά τη δίαιτα χαμηλών υδατανθράκων-CHO. Τα τριγλυκερίδια αυξάνονται σημαντικά σε ανταπόκριση στις ισοθερμιδικές δίαιτες, υψηλών σε υδατάνθρακες-CHO (55% -60%) εντός 2 εβδομάδων. 

Κατά τη διάρκεια της παρέμβασης, η μείωση της ινσουλίνης νηστείας που εμφανίστηκε σε όλες τις διατροφικές θεραπείες συσχετίστηκε με μείωση των τριγλυκεριδίων. Επειδή η ινσουλίνη διεγείρει την ηπατική σύνθεση τριγλυκεριδίων, είναι πιθανό ότι η παρέμβαση μείωσε τα τριγλυκερίδια μειώνοντας την κυκλοφορία της ινσουλίνης. Αυτά τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι η διατροφική παρέμβαση για τη μείωση της ινσουλίνης στον πληθυσμό των ατόμων με πολυκυστικές ωοθήκες μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων. Η μείωση της ινσουλίνης συσχετίστηκε επίσης με αύξηση των ελεύθερων λιπαρών οξέος-FFA, η οποία πιθανώς αντανακλούσε την εξασθένιση της αντιλιπολυτικής δράσης της ινσουλίνης. Έτσι, η μείωση της ινσουλίνης νηστείας που παρατηρήθηκε με τις διατροφικές παρεμβάσεις συσχετίστηκε, γενικά, με ένα βελτιωμένο μεταβολικό προφίλ.

Συνοπτικά, τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης υποδηλώνουν ότι μια δίαιτα με χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες-CHO (43%) και χοληστερόλη, υψηλή σε φυτικές ίνες, και περιλάμβανε 45% λιπαρά (18% μονοακόρεστα λιπαρά και <8% κορεσμένα λιπαρά) , βελτίωσε το μεταβολικό προφίλ των γυναικών με πολυκυστικές ωοθήκες εντός 16 ημερών. Αυτές οι πληροφορίες μπορεί να επιτρέψουν στους κλινικούς ιατρούς να τροποποιήσουν τις θεραπευτικές αγωγές για να επιτρέψουν τη διατροφική αντιμετώπιση. Επιπλέον, η χρήση αυτής της δίαιτας σε συνδυασμό με μειωμένο θερμιδικό ισοζύγιο μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια βάρους και να παράγει επιπλέον ευνοϊκά αποτελέσματα σε υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα PCOS.

Συμπέρασμα

Μια μέτρια μείωση των διαιτητικών υδατανθράκων μείωσε τις συγκεντρώσεις ινσουλίνης νηστείας μεταξύ γυναικών με πολυκυστικές ωοθήκες. Με την πάροδο του χρόνου, μπορεί να βελτιώσουν τα αναπαραγωγικά / ενδοκρινικά τους αποτελέσματα.

Βιβλιογραφία

Crystal C. Douglas, Ph.D., R.D.,a,b Barbara A. Gower, Ph.D.,a Betty E. Darnell, M.S., R.D.,b Fernando Ovalle, M.D.,c Robert A. Oster, Ph.D.,b,c and Ricardo Azziz, M.D., M.P.H., M.B.A.d,e , Published in final edited form as:Fertil Steril. 2006 Mar; 85(3): 679–688. doi: 10.1016/j.fertnstert.2005.08.045